برای تحصیل در کشورهای آلمانی زبان از کجا شروع کنیم؟
اگر به دنبال اپلای برای تحصیل در دانشگاه‌های کشورهای آلمانی زبان مثل آلمان، اتریش و سوئیس هستی و نمی‌دونی دقیقا از کجا شروع کنی، جای درستی اومدی!
تحصیل در کشورهای آلمانی‌زبان؛ مسیر علمی، نه فقط مهاجرت
تحصیل در خارج از ایران، تنها مهاجرت نیست — بلکه یک مسیر علمی، شغلی و شخصی است که آینده‌ی شما را می‌سازد.
در کشورهای آلمانی‌زبان مانند آلمان، اتریش و سوئیس، می‌توانید بدون وابستگی به آژانس‌های مهاجرتی، مسیر اپلای را با دانش، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری مستقل طی کنید.
در این صفحه از «راه آکادمیک»، شما با مراحل کامل اپلای در این کشورها، شرایط پذیرش، مدارک موردنیاز و ابزارهای رایگان برای آماده‌سازی رزومه، SOP و ایمیل آشنا می‌شوید.
چرا تحصیل در کشورهای آلمانی‌زبان؟
تحصیل در آلمان، اتریش یا سوئیس فرصت‌های علمی و حرفه‌ای گسترده‌ای در اختیار شما قرار می‌دهد:
دانشگاه‌های معتبر و بین‌المللی:
بسیاری از دانشگاه‌های این کشورها در رتبه‌های برتر جهانی قرار دارند (مانند TU München، ETH Zürich، و Universität Wien).شهریه پایین یا تحصیل رایگان:
در اکثر دانشگاه‌های دولتی آلمان و اتریش، تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی تقریباً رایگان است.فرصت‌های کاری پس از تحصیل:
فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های آلمانی‌زبان می‌توانند در همان کشورها یا سایر کشورهای اتحادیه اروپا مشغول به کار شوند.تجربه‌ی زندگی چندفرهنگی:
یادگیری زبان آلمانی و زندگی در محیطی بین‌المللی به رشد شخصی و اجتماعی شما کمک می‌کند.تقویت رزومه و مسیر آکادمیک:
حضور در سیستم آموزشی منظم، دقیق و پژوهش‌محور آلمان، رزومه‌ی شما را در سطح جهانی ارتقا می‌دهد.
از کجا شروع کنم؟
برای شروع مسیر تحصیل در کشورهای آلمانی‌زبان، پیشنهاد می‌کنیم مراحل زیر را به‌ترتیب انجام دهید:
انتخاب کشور و دانشگاه مقصد:
بر اساس زبان، هزینه، فاند و رشته‌ی مورد علاقه تصمیم بگیرید.مشخص‌کردن مقطع تحصیلی:
کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری — هرکدام شرایط خاص خود را دارند.بررسی شرایط پذیرش:
نمره زبان (TestDaF, DSH, IELTS)، معدل، و مدارک ترجمه‌شده‌ی تحصیلی را بررسی کنید.برنامه‌ریزی مالی:
هزینه‌های زندگی در آلمان معمولاً بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو در ماه است؛ در اتریش و سوئیس کمی بالاتر.آماده‌سازی مدارک:
شامل انگیزه‌نامه (SOP)، رزومه (CV)، ریزنمرات، توصیه‌نامه و ترجمه رسمی مدارک.ارتباط با استاد یا اپلای مستقیم:
برای مقاطع پژوهشی (ارشد و دکترا) با اساتید مکاتبه کنید؛ برای مقاطع دیگر از پرتال رسمی دانشگاه اپلای کنید.
💡 نکته مهم:
کشورهای آلمانی‌زبان برخلاف بسیاری از کشورهای انگلیسی‌زبان، فرآیند پذیرش متمرکز بر کیفیت مدارک و صداقت علمی دارند.
داشتن رزومه مرتب، SOP منطقی و ارتباط محترمانه با استاد، بیش از هر چیز در موفقیت اپلای شما تأثیرگذار است.
انتخاب کشور مقصد برای تحصیل
از بین کشورهای زیر، کشوری که قصد تحصیل در آن را دارید، انتخاب کنید:
📍 حتما می‌دانید که هر کشور، مزایا و چالش‌های خاص خود را دارد. در جدول زیر چند مثال را با هم ببینیم:
| کشور | هزینه تقریبی سالیانه | فاند و بورسیه | زبان تحصیل | اقامت بعد از تحصیل |
|---|---|---|---|---|
آلمان
|
رایگان یا تا ۱٬۰۰۰ یورو | زیاد (DAAD / استادمحور) | آلمانی / انگلیسی | تا ۱۸ ماه برای کار پس از تحصیل |
اتریش
|
حدود ۱٬۵۰۰ یورو در سال | متوسط تا زیاد (OeAD / دانشگاهی) | آلمانی / انگلیسی | تا ۱۲ ماه برای کار پس از تحصیل |
سوئیس
|
۵٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ فرانک سوئیس | زیاد (ETH / EPFL / SNSF) | انگلیسی / آلمانی / فرانسوی | تا ۶ ماه برای یافتن شغل |
🏛 لیست دانشگاه‌ها
اگر مقصد شما کشورهای آلمانی‌زبان است، از طریق لینک‌های زیر می‌توانید دانشگاه‌های معتبر هر کشور را مشاهده کنید:
مدارک موردنیاز برای اپلای در کشورهای آلمانی‌زبان
اگر قصد تحصیل در آلمان، اتریش یا سوئیس را دارید، آماده‌سازی مدارک به‌صورت صحیح و ترجمه‌شده مهم‌ترین گام در فرآیند اپلای است.
هر دانشگاه ممکن است جزئیات متفاوتی داشته باشد، اما در بیشتر موارد، مدارک زیر برای شروع اپلای الزامی هستند:
مدارک عمومی برای اپلای
مدرک زبان
برای دانشگاه‌های آلمانی‌زبان: TestDaF، DSH یا مدرک Goethe B2–C1
برای برنامه‌های انگلیسی‌زبان: IELTS یا TOEFL
ریزنمرات و مدارک تحصیلی ترجمه‌شده
ترجمه رسمی دیپلم، لیسانس یا فوق‌لیسانس به زبان آلمانی یا انگلیسی (بسته به زبان برنامه).
انگیزه‌نامه (SOP / Motivationsschreiben)
توضیح منطقی درباره‌ی اهداف تحصیلی، علاقه پژوهشی و دلایل انتخاب کشور مقصد.
رزومه آکادمیک (CV / Lebenslauf)
معرفی دقیق تحصیلات، پروژه‌ها، مهارت‌ها و سوابق علمی به‌صورت خلاصه و رسمی.
توصیه‌نامه از استادان (Recommendation Letters)
معمولاً دو یا سه توصیه‌نامه از اساتید دانشگاه یا مدیران پژوهشی قبلی لازم است.
نامه تمکن مالی یا اسپانسر (Financial Proof)
برای دریافت ویزای تحصیلی آلمان یا اتریش باید نشان دهید که توانایی پوشش هزینه‌های زندگی و تحصیل را دارید.
نمونه کار، مقاله یا پورتفولیو (در صورت نیاز)
مخصوص رشته‌های هنری، معماری، طراحی و یا رشته‌هایی با خروجی پروژه‌محور.
کدام مقطع برای من مناسب‌تر است؟
انتخاب مقطع تحصیلی به سوابق علمی، اهداف شغلی و شرایط مالی شما بستگی دارد. در ادامه ویژگی هر مقطع را ببینید 👇
کارشناسی (Bachelor):
برای دانش‌آموزان یا فارغ‌التحصیلان دبیرستان که قصد شروع تحصیل از پایه را دارند.
کارشناسی ارشد (Master):
مناسب‌ترین گزینه برای دانشجویان ایرانی است. در این مقطع امکان گرفتن فاند از استاد، شرکت در پروژه‌های تحقیقاتی و ورود به بازار کار اروپا وجود دارد.
دکترا (PhD):
معمولاً همراه با فاند کامل (Full Scholarship) است و شامل پژوهش، تدریس و فعالیت در پروژه‌های بین‌المللی می‌شود.
⚠️ نکته مهم:
گاهی برخی متقاضیان به دلایلی مانند احتمال بیشتر پذیرش، هزینه کمتر، یا شرایط ویزا تصمیم می‌گیرند برای مقطع پایین‌تر از مدرک فعلی خود (مثلاً ارشد مجدد) اپلای کنند.
این تصمیم بستگی به اهداف بلندمدت و شرایط دانشگاه مقصد دارد.
👈 مقاله اپلای در مقاطع مختلف را بخوانید.
ابزارهای رایگان برای کمک به مسیر اپلای شما
ما مجموعه‌ای از ابزارهای اختصاصی ساخته‌ایم تا مسیر اپلای برای شما ساده‌تر شود. این ابزارها و آموزش‌ها در بسیاری از وب سایت‌های دیگر هزینه دارند اما همانطور که می‌دانید «راه آکادمیک» آژانس مهاجرتی نیست و تنها دغدغه ما تسهیل این مسیر برای شما دانشجویان گرامی است:
🛠برای تکمیل مدارک اپلای خود، از دیگر ابزارهای رایگان ما استفاده کنید!
هزینه‌های زندگی و تحصیل در کشورهای آلمانی‌زبان
اگر قصد تحصیل در آلمان، اتریش یا سوئیس را دارید، آگاهی از هزینه‌های تحصیل و زندگی روزمره یکی از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ریزی مالی شماست.
در مقایسه با کشورهای انگلیسی‌زبان، تحصیل در این کشورها معمولاً مقرون‌به‌صرفه‌تر است و کیفیت آموزشی بسیار بالایی دارد.
🇩🇪 آلمان
در بیشتر دانشگاه‌های دولتی آلمان، شهریه تحصیل رایگان است.
دانشجویان فقط مبلغی به نام هزینه خدمات ترم (Semesterbeitrag) پرداخت می‌کنند که معمولاً بین 250 تا 400 یورو در هر ترم است.
میانگین هزینه زندگی در آلمان:
حدود 700 تا 1,000 یورو در ماه (بسته به شهر محل تحصیل).
اجاره خوابگاه یا آپارتمان دانشجویی: 350 تا 600 یورو
خورد و خوراک: 200 تا 300 یورو
بیمه درمانی و حمل‌ونقل: 100 تا 150 یورو
📍 شهرهای دانشجویی با هزینه پایین‌تر: Leipzig، Dresden، Chemnitz
📍 شهرهای گران‌تر: München، Frankfurt، Stuttgart
🇦🇹 اتریش
دانشگاه‌های دولتی اتریش برای دانشجویان بین‌المللی شهریه‌ای بسیار پایین دارند — معمولاً حدود 700 یورو در هر ترم.
هزینه زندگی در وین کمی بالاتر از شهرهای دیگر است اما هنوز نسبت به اروپا مناسب محسوب می‌شود.
میانگین هزینه زندگی در اتریش:
حدود 900 تا 1,200 یورو در ماه
اجاره خوابگاه یا اتاق مشترک: 400 تا 600 یورو
هزینه خوراک و بیمه: 250 تا 350 یورو
سایر هزینه‌ها (حمل‌ونقل، تفریح، لوازم‌التحریر): 150 تا 250 یورو
🇨🇭 سوئیس
سوئیس گران‌ترین کشور آلمانی‌زبان برای تحصیل است، اما کیفیت دانشگاه‌ها (مثل ETH Zürich و EPFL) در سطح جهانی است.
شهریه دانشگاه‌ها معمولاً بین 500 تا 1,500 فرانک سوئیس در هر ترم است.
میانگین هزینه زندگی در سوئیس:
حدود 1,500 تا 2,200 فرانک در ماه
اجاره خوابگاه یا آپارتمان: 800 تا 1,200 فرانک
هزینه خوراک و حمل‌ونقل: 500 تا 700 فرانک
👈 مقاله هزینه‌های زندگی و همچنین هزینه‌های مهاجرت تحصیلی را بخوانید.
چطور از استاد برای مقاطع ارشد یا دکترا فاند بگیریم؟
در دانشگاه‌های آلمان، اتریش و سوئیس، فاند (Funding) معمولاً از طریق اساتید یا پروژه‌های تحقیقاتی ارائه می‌شود.
برای دریافت فاند، مراحل زیر را دنبال کنید:
پیدا کردن استاد مرتبط با رشته‌ی خود
از سایت دانشگاه‌ها یا پلتفرم‌هایی مثل DAAD، FindAPhD و ResearchGate استفاده کنید.
نوشتن ایمیل حرفه‌ای (Contact Email)
معرفی کوتاه، اشاره به پژوهش‌های استاد و بیان هدف شما برای همکاری.
👈 ابزار نگارش ایمیل به استاد در «راه آکادمیک» به‌صورت رایگان در دسترس است.
آماده‌سازی انگیزه‌نامه هدفمند (Motivation Letter)
درباره‌ی هدف پژوهش، دلیل انتخاب دانشگاه و زمینه‌ی علمی خود بنویسید.
صبور باشید و پیگیری محترمانه انجام دهید
اگر پاسخی نگرفتید، پس از ۵ تا ۷ روز یک ایمیل کوتاه و محترمانه ارسال کنید.
مسیر توصیه‌شده ما برای شروع
مقاله چطور اپلای کنیم؟ را مطالعه کنید مقطع تحصیلی یا کشور موردنظر را انتخاب کنید با ابزارهای رایگان ما مدارک خود را آماده کنید تجربه بقیه دانشجوها را بخوانید تا مسیر خود را بهتر ببینید صفحه آخرین آپدیت‌ها و اخبار مهاجرت تحصیلی را چک کنید تا از قوانین جدید، بورسیه‌ها، پوزیشن‌ها و سایر اطلاعات با خبر باشید. همچنین می‌توانید در پایین همین صفحه، در خبرنامه ما به رایگان عضو شوید.
سوالات متداول تحصیل در کشورهای آلمانی‌زبان
برخی دانشگاه‌های آلمان و اتریش برنامه‌های انگلیسی‌زبان ارائه می‌دهند که نیازی به مدرک زبان آلمانی ندارند. با این حال، برای برنامه‌های آلمانی‌زبان، داشتن مدرک TestDaF یا DSH ضروری است.
بیشتر دانشگاه‌های آلمان و اتریش هزینه اپلیکیشن ندارند یا مبلغ کمی (حدود ۵۰ یورو) دریافت می‌کنند. با این حال، هزینه‌های ترجمه مدارک، ارسال پستی و بیمه دانشجویی باید در نظر گرفته شود.
برای یافتن استاد مرتبط، از وب‌سایت دانشگاه‌ها یا پلتفرم‌هایی مانند DAAD و ResearchGate استفاده کنید. سپس یک ایمیل کوتاه، محترمانه و هدفمند بنویسید. ابزار رایگان ما برای نگارش ایمیل به استاد به شما کمک می‌کند.
بله. در آلمان و اتریش بسیاری از استادان برای پروژه‌های پژوهشی، فاند ارائه می‌دهند. در مقاطع دکترا معمولاً فاند کامل (Full Scholarship) وجود دارد و در مقاطع ارشد، فاند جزئی یا کمک‌هزینه زندگی قابل دریافت است.
هزینه زندگی دانشجویی در آلمان حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در ماه است. این شامل اجاره، غذا، بیمه و حمل‌ونقل عمومی می‌شود. در شهرهای بزرگ مانند مونیخ یا فرانکفورت این مبلغ بیشتر است.
بله. فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های آلمان و اتریش می‌توانند پس از پایان تحصیل تا ۱۸ ماه در کشور بمانند و به‌دنبال کار بگردند. پس از یافتن شغل مرتبط، امکان دریافت اقامت کاری و سپس اقامت دائم وجود دارد.
انگیزه‌نامه باید شامل هدف تحصیلی، دلایل انتخاب دانشگاه، و توضیحی منطقی درباره‌ی علاقه پژوهشی شما باشد. در آلمان، لحن رسمی و منطقی بسیار مهم است. ابزار ساخت SOP خودکار در سایت راه آکادمیک برای این هدف طراحی شده است.
در بیشتر موارد اپلای در آلمان و اتریش فقط بر اساس مدارک کتبی است. با این حال، برای برخی رشته‌ها یا بورسیه‌ها ممکن است مصاحبه آنلاین (از طریق Zoom یا Skype) انجام شود.
ددلاین پذیرش در آلمان معمولاً دو نوبت در سال است: برای ترم زمستان (Winter Semester) از آوریل تا جولای و برای ترم تابستان (Summer Semester) از نوامبر تا ژانویه.
🚀 هنوز انتخاب نکردی؟
با خواندن تجربه واقعی دانشجویان، راحت‌تر تصمیم بگیر:
👨🎓 تجربه دانشجویان ایرانی