مهاجرت تحصیلی لیسانس به آلمان یکی از پرتقاضاترین مسیرهای مهاجرتی برای دانشجویان بین‌المللی، به‌ویژه دانشجویان ایرانی در سال ۲۰۲۵ است. آلمان به دلیل کیفیت بالای آموزش، دانشگاه‌های معتبر جهانی، شهریه‌های پایین یا رایگان، و فرصت‌های کاری پس از تحصیل به مقصدی ایده‌آل برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی تبدیل شده است. در این مقاله، به‌طور کامل و اختصاصی به شرایط، مراحل، هزینه‌ها، دانشگاه‌ها، و زندگی دانشجویی برای تحصیل لیسانس در آلمان پرداخته می‌شود.
(برای آشنایی کلی‌تر، پیشنهاد می‌شود مقاله راهنمای جامع مهاجرت تحصیلی یا مهاجرت تحصیلی به آلمان را مطالعه کنید.)
شرایط پذیرش دانشگاه‌های آلمان در مقطع لیسانس
برای تحصیل لیسانس در آلمان، شرایط زیر ضروری است:
مدارک تحصیلی موردنیاز
مدرک دیپلم یا پیش‌دانشگاهی معادل Abitur آلمان
گواهی APS (Akademische Prüfstelle) برای دانشجویان ایرانی و برخی کشورها
در صورت عدم معادل‌سازی مدرک، نیاز به گذراندن Studienkolleg (کالج یک‌ساله پیش‌دانشگاهی)
شرایط زبان
برنامه‌های آلمانی‌زبان: TestDaF (سطح ۴ به بالا)، DSH، یا Goethe-Zertifikat C1
برنامه‌های انگلیسی‌زبان: IELTS (۶.۰ به بالا) یا TOEFL (۸۰+)
محدودیت سنی
به‌طور رسمی محدودیتی وجود ندارد، اما بیشتر دانشگاه‌ها سنین ۱۸ تا ۲۵ سال را برای پذیرش لیسانس توصیه می‌کنند.
بهترین دانشگاه‌های آلمان برای لیسانس و رشته‌های پرطرفدار
طبق رتبه‌بندی QS 2025، آلمان میزبان دانشگاه‌های معتبر جهانی است.
| دانشگاه | رتبه QS 2025 | رشته‌های محبوب لیسانس | بورسیه‌های موجود |
|---|---|---|---|
| 🏛 دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (LMU) | ۵۹ | مدیریت، علوم طبیعی | DAAD، Deutschlandstipendium |
| 🎓 دانشگاه هومبولت برلین | ۱۱۸ | علوم انسانی، حقوق | Erasmus+ |
| ⚙️ دانشگاه فنی برلین (TU Berlin) | ۱۳۶ | مهندسی، علوم کامپیوتر | TU Berlin Scholarships |
| 🧬 دانشگاه فنی مونیخ (TUM) | ۳۷ | مهندسی، IT، پزشکی | DAAD، TUM International |
| 🌿 دانشگاه هایدلبرگ | ۸۷ | پزشکی، زیست‌شناسی | DAAD، Erasmus+ |
همچنین بخوانید 👈 جدیدترین اخبار مهاجرت تحصیلی از ویزا تا پوزیشن‌های باز
ویزای دانشجویی آلمان برای لیسانس
مراحل درخواست ویزا
دریافت نامه پذیرش دانشگاه
ارائه گواهی APS (برای ایران اجباری است)
افتتاح حساب مسدود شده (حداقل ۱۱,۲۰۸ یورو در سال ۲۰۲۵)
بیمه درمانی معتبر دانشجویی
ارائه مدارک شناسایی و ترجمه‌شده رسمی
مدت زمان پردازش
بین ۸ تا ۱۲ هفته بسته به سفارت آلمان در کشور مبدأ.
(اطلاعات کامل در German Federal Foreign Office)
هزینه تحصیل لیسانس در آلمان (۲۰۲۵)
شهریه
دانشگاه‌های دولتی: رایگان یا حداکثر ۵۰۰ یورو در ترم
دانشگاه‌های خصوصی: ۶,۰۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ یورو در سال
هزینه‌های زندگی (میانگین ماهانه)
| شهر | هزینه زندگی (یورو) | توضیح |
|---|---|---|
| برلین | ۱,۰۰۰ – ۱,۲۰۰ | اجاره + خوراک + حمل‌ونقل |
| مونیخ | ۱,۲۰۰ – ۱,۵۰۰ | گران‌ترین شهر دانشجویی |
| لایپزیگ | ۸۵۰ – ۱,۰۰۰ | مقرون‌به‌صرفه برای لیسانس |
کار دانشجویی
مجاز به ۱۲۰ روز کامل یا ۲۴۰ نیم‌روز در سال
میانگین درآمد: ۱۰ – ۱۵ یورو در ساعت
بورسیه‌ها
DAAD (سازمان تبادلات آکادمیک آلمان)
Deutschlandstipendium (۳۰۰ یورو ماهانه)
بورسیه‌های دانشگاهی (مثل TUM، TU Berlin)
مراحل گام‌به‌گام مهاجرت تحصیلی لیسانس به آلمان
انتخاب رشته و دانشگاه
بررسی شرایط مدرک (Abitur یا Studienkolleg)
آماده‌سازی مدارک زبان و APS
اپلای از طریق Uni-Assist یا وب‌سایت دانشگاه
دریافت نامه پذیرش
درخواست ویزای تحصیلی لیسانس آلمان
سفر به آلمان و ثبت‌نام نهایی در دانشگاه
مزایا و چالش‌های تحصیل لیسانس در آلمان
مزایا
شهریه رایگان در اکثر دانشگاه‌های دولتی
کیفیت آموزشی جهانی
امکان کار دانشجویی و اقامت پس از تحصیل
چالش‌ها
یادگیری زبان آلمانی برای برنامه‌های غیرانگلیسی
رقابت بالا در برخی رشته‌ها (مخصوصاً پزشکی)
نیاز به Studienkolleg برای برخی دانش‌آموزان ایرانی
زندگی دانشجویی در آلمان برای دانشجویان لیسانس
خوابگاه‌های دانشجویی: بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ یورو در ماه
حمل‌ونقل عمومی: بلیت دانشجویی (Semesterticket) با تخفیف
خدمات دانشجویی: مشاوره، کارگاه‌های زبان، اتحادیه‌های دانشجویی
فرهنگ دانشگاهی: تمرکز بر خودخوانی و پروژه‌های تحقیقاتی
نتیجه‌گیری
مهاجرت تحصیلی لیسانس به آلمان در سال ۲۰۲۵ یکی از بهترین گزینه‌ها برای دانشجویان ایرانی است که به دنبال تحصیل با کیفیت بالا، هزینه پایین، و فرصت‌های شغلی پس از فارغ‌التحصیلی هستند. با وجود چالش‌هایی همچون زبان و رقابت در پذیرش، مزایای این مسیر بسیار چشمگیر است.
آیا تحصیل لیسانس در آلمان برای ایرانیان رایگان است؟
بله، بیشتر دانشگاه‌های دولتی رایگان هستند و تنها هزینه ترم (حدود ۳۰۰ یورو) دریافت می‌کنند.
آیا بدون مدرک زبان آلمانی می‌توان لیسانس در آلمان خواند؟
خیر، مگر در برنامه‌های انگلیسی‌زبان که نیاز به IELTS یا TOEFL دارند.
آیا APS برای همه دانشجویان ایرانی اجباری است؟
بله، از سال ۲۰۲۲ اجباری شده و بدون آن ویزا صادر نمی‌شود.
مدت زمان تحصیل لیسانس در آلمان چند سال است؟
معمولاً ۳ تا ۴ سال (۶ تا ۸ ترم) بسته به رشته
آیا امکان گرفتن اقامت دائم پس از تحصیل وجود دارد؟
بله، پس از فارغ‌التحصیلی می‌توان ویزای کاری گرفت و بعد از چند سال اقامت دائم دریافت کرد.
هزینه زندگی دانشجویی در آلمان برای لیسانس چقدر است؟
به‌طور میانگین ۱,۰۰۰ یورو در ماه در سال ۲۰۲۵.
آیا امکان کار همزمان با تحصیل لیسانس در آلمان وجود دارد؟
بله، حداکثر ۱۲۰ روز کامل یا ۲۴۰ نیم‌روز در سال مجاز است.
آیا ایران جزو کشورهایی است که نیاز به Studienkolleg دارد؟
بله، بیشتر دیپلم‌های ایران معادل Abitur نیستند و باید Studienkolleg گذرانده شود.
